Wat zoek je?

Als je op zoek bent naar iets, dan plaats je een filter op je waarneming. Bij alles dat je ziet, oordeel je ‘nee, dat niet’. Of ‘ja, dat is het!’. Het object waar je je waarneming op richt, ‘is’ slechts. Het is er, en het is zich waarschijnlijk niet bewust van het feit dat jij er naar kijkt. Het label ‘niet wat ik zoek’ plak jij op het object. Als je zoekt naar je huissleutel, dan is het heel makkelijk om er je label op te plakken. Is mijn waarneming gelijk aan mijn beeld van mijn huissleutel? Bij een ‘ja’ kun je hem pakken en (eindelijk) van huis gaan.

Soms is het lastig om te bepalen of iets dat je zoekt, het label ‘ja, dat zoek ik!’ of ‘nee, niet wat ik zoek’ moet krijgen. Bijvoorbeeld omdat je informatie mist. Je weet iets niet. Je hebt alleen meningen van anderen, en je hebt misschien ook weerstand over de meningen van anderen.

Ik zal een voorbeeld geven. Is die nieuwe baan iets voor je?

Als je je afvraagt of die nieuwe baan iets voor je is, dan plak je direct de labels op je waarneming. Aangezien je die baan niet kent (je hebt er nog niet gewerkt), ga je hem labelen zoals je verwacht dat het is. En vervolgens voel je je aangetrokken of niet. Maar de keuze of die baan wel of niet interessant voor je is, wordt niet bepaald door de baan zelf, maar door jouw verwachtingen over die baan. Door jouw ideeën erover. Je ziet je nieuwe baan niet ‘zoals hij is’ (label-loos), maar ‘zoals je denkt dat hij is’. Als je besluit deze baan te nemen, dan doe je dat omdat ze past binnen wat je al weet, wat je verwacht, wat je kent. Op deze manier ga je dus niet snel iets nieuws ontdekken. Op deze manier blijf je hangen in dat wat bekend voor je is. Je blijft in je comfort zone.

Je kan ook besluiten om de baan niet te nemen, omdat je af gaat op de meningen (overtuigingen) van anderen. Je besluit deze aangereikte overtuigingen te gaan geloven, en vervolgens ervaar je (voel je) of je deze baan wel of niet wilt. Misschien ben je nu je droombaan misgelopen, wie zal het weten?

Wat nu?

Hoe maak je een keuze of je die baan zou willen aannemen? Hoe maak je überhaupt een keuze als je iets niet weet of kent?

Evolutionair gezien is het helpend om een overtuiging van een ander aan te nemen (besluiten te geloven dat die overtuiging ‘waar’ is, ‘helpend’) als ze aan twee voorwaarden voldoet:

• Je vertrouwt de persoon van wie je de overtuiging krijgt aangeboden
• De overtuiging past binnen jouw paradigma, ze past bij andere overtuigingen die je al gelooft.

Evolutie-bioloog Richard Dawkins gaf een mooi voorbeeld in zijn boek ‘Gods Delusion’. Als iemand je vertelt dat je beter uit de buurt van een leeuw kan blijven, en je vertrouwt degene die je dat vertelt, dan is dat helpend voor het overleven van de mens. Anders zou iedereen er zelf achter moeten komen dat een leeuw gevaarlijk is, en dat is dan voornamelijk helpend voor de leeuw. Dawkins geeft een ander voorbeeld. Als iemand die jij vertrouwt je zegt dat je in februari een schaap moet offeren, anders komt er geen lente, dan is dat niet schadelijk voor het overleven van de mens. Wel voor het schaap, want die lente zou toch wel gekomen zijn.

Het proces van ‘overtuigingen geloven’ is voor de soort heel helpend (je kan leren van anderen in plaats van overal zelf achter te moeten komen) maar er is ook een grijs gebied. Overtuigingen die niet direct schadelijk zijn (‘offer een schaap voor een nieuwe lente!’) bepalen wel je handelingen. Hoe zou het voelen, als je werkelijk gelooft dat het offeren van een schaap noodzakelijk is om een nieuwe lente te laten komen, en het is je niet gelukt om een schaap te offeren? Die leeuw kreeg geen mensen te pakken, dus heeft ‘ie maar alle schapen opgegeten of zo. Hoe zou je je dan voelen? ‘Shit, vanaf nu het blijft altijd winter…!’ Geen prettig vooruitzicht. En hoe voel je je als dan plotseling toch die lente aanbreekt? Wat een bevrijding! Want het is lente geworden! Zonder schaap te offeren!

Maar nu wordt het interessant. Voel je je bevrijd van het offer-ritueel? Kijk je uit naar een leven zonder offers? Ga je lachen om al die achteraf zinloze rituelen die alleen maar schapen hebben gekost? Of… ga je geloven dat je geluk hebt gehad? Dat de goden het door de vingers hebben gezien, maar dat je volgend jaar TWEE schapen moet offeren om het weer goed te maken?

Evolutionair maakt het niets uit, de soort overleeft het wel. Maar voor jezelf maakt het wel enorm veel uit hoe je je leven ervaart.

Wie ben jij?

Als je het boek ‘Zwemles’ gelezen hebt, dan weet je dat elke weerstand die je ergens tegen voelt, niet ‘waar’ is. De werkelijkheid ‘is’, en alles dat je over de werkelijkheid gelooft, zorgt ervoor dat je de werkelijkheid anders gaat ervaren dan ‘precies zoals ze is’. De ervaring van weerstand gaat dus over overtuigingen, waarvan je gelooft dat ze waar zijn. Je kan ze vasthouden, als je blij bent met de ervaringen die ze je geven. Je kan ze loslaten, als je ontdekt dat de ervaring ervan jou niet meer helpt. Als ze je weerstand laten voelen. Of boosheid. Jij beslist. Niet de wereld, niet die vervelende persoon, niet iets buiten jezelf.

Hoe meer je loslaat, hoe meer je in het hier-en-nu komt, hoe makkelijker het wordt om de werkelijkheid te ervaren ‘precies zoals ze is’.

Probeer het maar eens:

‘Wie zou ik zijn zonder deze weerstand?’

‘Wie zou ik zijn zonder dat verlangen?’

Heel eenvoudige, maar heel krachtige meditaties om te ervaren hoe het voelt om een bepaalde overtuigingen los te laten. En je kan altijd besluiten die overtuiging toch weer te gaan geloven, maar geloof me, meestal is het het fijnst om niets te geloven. Om gewoon te zijn. Om te ervaren precies zoals het is.