Creatief!

Wanneer we het woord ‘creatief’ gebruiken, dan geven we daarmee meestal een compliment aan iemand die iets moois fysieks heeft gemaakt. Handwerk, schilderwerk, iets met kurk… En zeker, iets maken vergt creativiteit. Je zal voor jezelf een haalbaar eindresultaat moeten voorstellen en vervolgens alle handelingen uitvoeren die nodig zijn om datgene wat je voor ogen had ook daadwerkelijk voor elkaar te krijgen. En daar hoort natuurlijk ook het hanteren van de ontmoediging bij, als blijkt dat er iets tegenvalt, of dat iets heel moeilijk blijkt.

Ik trek het begrip ‘creativiteit’ zelf liefst een stuk breder. Ik zou ‘creativiteit’ liever willen definiëren als “in staat om makkelijk iets nieuws te geloven”. Kunstenaars geloven in zichzelf, in hun vaardigheden, in hun materialen. En ze geloven in wat ze voor ogen hebben. Ze gaan er voor om hun doel te halen. Allemaal processen van creatie.

Je kan goed begrijpen hoe belangrijk het proces van ‘iets gaan geloven’ voor een kunstenaar is om zijn of haar doel te bereiken, als we een klein beetje inzoomen op wat zich precies afspeelt op het moment dat er iets tegenzit. De beoogde blauw heeft na 6 pogingen nog steeds niet het gewenste effect. Of de tonen uit dat loopje vloeien na dagen oefenen nog steeds niet soepel genoeg om het eenvoudig te laten klinken. Wat ga je geloven over jezelf? ‘Ik kan het niet’. Helpt dat? Nee. Dus wat ga je doen? Je kan het bijltje er bij neergooien en jezelf een mislukkeling voelen. Je kan ook creëren “ik kan het wel!” en de ‘ja-maars’ (de overtuigingen die jou willen laten geloven dat je het toch niet kan) aangrijpen als uitnodiging voor het aangaan van nieuwe handelingen. Dat je durft te accepteren dat het nu nog niet goed genoeg is. Dat het voor de voortgang wellicht beter is om even opnieuw te beginnen, nu je beter weet hoe en wat je wilt bereiken. Of dat je accepteert dat je bepaalde vaardigheden of materiaalkennis eerst nog moet oefenen voor je ze effectief kan inzetten. Allemaal processen van creatie. Van het onderzoeken en ervaren van overtuigingen zodat je groeit en ont-wikkelt.

Je kan het proces van ‘bewust iets nieuws gaan geloven’ natuurlijk ook gebruiken om precies het tegenovergestelde te bereiken: zelfsabotage. Bewust iets gaan geloven om jezelf klein te houden, om in excuses te blijven, om geen verantwoordelijkheid te hoeven nemen, om binnen je comfort zone te blijven. “Dat kan ik niet, en dat hoef ik ook niet te kunnen!”. En daarmee krijg je altijd gelijk! Als je gelooft dat je het niet hoeft te kunnen, dan zul je dat ook zo ervaren.

Maar wacht eens even! Als je in staat bent alles te geloven wat je wilt geloven, hoe weet je dan wanneer je het goede gelooft? Hoe weet je wanneer je iets gelooft dat je niet helpt? Wanneer je jezelf voor de gek houdt?

Niemand kan voor jou bepalen wat je moet geloven en wat niet. En of iets waar is, of niet. En of iets helpend is of niet. Dat bepaal je helemaal zelf. En je hart helpt je om het onderscheid te maken tussen of je iets echt wilt, of omdat je het doet om ergens weg te blijven. Of er weerstanden of verlangens in het spel zijn, of dat je vanuit vrije wil iets doet. Hoe meer je afgestemd bent op wat je werkelijk wilt, hoe mooier het leven dat je leeft!

Doen is de beste manier van leren. Alles dat je tegenkomt tijdens het ‘doen’ vertelt jou iets over wie je bent, over wat je gelooft. Als je het creatieve proces gebruikt om je mindset af te stemmen op je eigen doelen, kun je de hele wereld aan. Hoe hoog leg jij de lat?